Один из читателей нашего форума поделился фотографиями из личного архива с очередной порцией ошибок, которые можно обнаружить в названиях улиц Минска. Разобраться, какие из них написаны верно, нам помог начальник отдела адресной системы Национального кадастрового агентства Александр Корень.
Откуда столько ошибок в названиях столичных улиц? Вадим Шклярик, кандидат филологических наук, бывший ученый секретарь Республиканской топонимической комиссии при НАН Беларуси, прокомментировал этот феномен неграмотности.
— У выпадку з назвамі, утворанымі ад прозвішчаў, памылкі могуць узнікаць пры няведанні, у гонар каго названа вуліца — мужчыны ці жанчыны, — объясняет Вадим. — У сучаснай беларускай літаратурнай мове пол асобы часам уплывае на тое, скланяецца адпаведнае прозвішча ці не. Таму «вуліца Асіпенкі» магла б так называцца тады, калі б была названа ў гонар, скажам, беларускага пісьменніка Алеся Асіпенкі. А ў выпадку з Палінай Асіпенка правільным сапраўды будзе варыянт «вуліца Асіпенка».
Пазбегнуць такіх недакладнасцей дазволіла б ужыванне ў назвах вуліц разам з прозвішчамі таксама імёнаў людзей.
Варыянт «вуліца Шчадрыны» граматычна выводзіцца ад прозвішча Шчадры́на (параўнайце: Францыск Скары́на — вуліца Францыска Скары́ны), але гэта, канешне, памылка, бо вуліца названа ў гонар расійскага пісьменніка Міхаіла Салтыкова-Шчадрынá. Што да варыянта «вуліца Мажайская», то тут сувязь з прозвішчам увогуле не прасочваецца (асацыяцыі ўзнікаюць хутчэй з расійскім горадам Мажайскам). З'явіўся такі надпіс, верагодна, праз недагляд ці нежаданне ўдакладніць правільную форму назвы.
Слова «Землядзельчаскі», ужытае ў назве завулка, у нарматыўных слоўніках беларускай мовы адсутнічае, правільны варыянт тут толькі адзін — «Земляробчы». А вось са словам «Чырваназорная» не ўсё так адназначна. Ні па сэнсе, ні граматычна яно не з’яўляецца памылковым, але мае дачыненне, хутчэй, да неба і космасу. Таму ў выпадку з назвай вуліцы «Краснозвёздная» беларускамоўным адпаведнікам для яе сапраўды будзе слова «Чырваназоркавая», бо маюцца на ўвазе зусім не касмічныя рэчы.
К слову, если вы хотите проверить название улицы, можете обратиться к кадастровой карте, которая есть в публичном доступе. С помощью ресурса вы не только найдете правильный вариант перевода, но и информацию, в честь кого названа улица.
Есть о чем рассказать? Пишите в наш телеграм-бот. Это анонимно и быстро